21 Mayıs 2021
Çarlık Rusya tarafından 157 yıl önce Kafkaslardan sürgün edilen Çerkes vatandaşları, Antalya’da düzenlenen törenle anıldı. Binlerce kişinin katledilmesiyle sonuçlanan sürgünün anısına Yat Limanından denize karanfiller atıldı.
Çarlık Rusyası tarafından 157 yıl önce Kafkasya’dan toplanılarak Türkiye’ye sürgün edilen ve sürgün sırasında binlercesinin hayatını kaybettiği Çerkes vatandaşları anmak için toplanan Antalya Çerkes Derneği üyeleri, Yat Limanında bulunan amfi tiyatroda gerçekleştirdikleri basın açıklamasından sonra denize karanfil bıraktı. Korona virüs önlemleri kapsamında sınırlı sayıda katılımın olduğu törende, dernek üyeleri acılarının ilk gün ki gibi taze olduğuna vurgu yaptı.
“Çerkeslerin acıları hiç bitmedi”
Törende konuşma yapan Antalya Çerkes Derneği Başkanı Haydar Timurlenk, "Çerkes soykırımı ve sürgünü Çerkesya limanlarından Türkiye tarafındaki Trabzon, Samsun, İstanbul limanlarına yapılmıştır. O zamanlar Osmanlı toprakları olan Varna Limanına çıkmıştır. Bu limanlar daha çok bilinir ama aslında 93 harbini kaybettikten sonra Osmanlı, Balkan topraklarındaki bütün Müslüman azınlık olduğu gibi Çerkesler de ikinci bir sürgüne maruz kalmıştır. İstanbul’a gelen Çerkesler gemilerle yola çıkmıştır. Antalya Limanı’nda da batan gemiler olmuştur. Bunların bir kısmı Kıbrıs’a çıkmıştır, bir kısmı da Antalya’ya, Serik Boğazkent’e ve Manavgat Limanlarına çıkan gemiler vardır. Bugün de Antalya’da bildiğimiz Korkuteli Bozova ve Yeleme köyleri bu gemilerden çıkan insanların kurduğu köylerdir. Konya’daki birçok Çerkes köyü de yine buradan gidip Konya’ya yerleşmiş köylerdir. Yani sürgünün sürgününde Çerkeslerin acıları hiç bitmemiş devam etmiştir” dedi.
“Onların zaferi bizim sürgün yıl dönümümüz oldu”
21 Mayıs’a dikkat çeken Haydar Timurlenk, “21 Mayıs çok özel anlamı olan bir gün bizim için. 21 Mayıs’ta Rus Çarlığı artık Çerkesya’nın feth edildiğini, savaşın kazanıldığını, bittiğini ilan etmiş ve bir zafer için geçit töreni düzenlemiştir. Onların zaferi bizim için sürgünün yıl dönemi olarak kalmıştır” diye konuştu.
“101 yıl boyunca nice canlar verildi”
Çerkeslerin vatanlarını isteyerek terk etmediklerini söyleyen Timurlenk, “Bizim atalarımız vatanlarını isteyerek terk etmedi. Başka ülkelere herhangi bir şey için gitmediler. 101 yıl boyunca nice canlar verdiler, çoluk, çocuk, kadın bir sürü katliamlara maruz kaldılar. 21 Mayıs 1864’de dayanacak güçleri kalmadı yenilgiyle sonuçlandığı için sürgüne maruz kaldılar. Bu nesilden nesile aktarılan bir şeydir. Büyüklerimiz çok duyulacak şekilde anlatmazlar ama belki de genlerimizden genlerimize geçen böyle bir acıyı her zaman bütün nesiller hissederek böyle bir günü yaşıyoruz” şeklinde konuştu.